Bij de sportclub, drie kilometer verderop, is blijkbaar feest, want uren lang dringt een onmenselijk gedreun tot diep in mijn onderbuik door.
Als ik op televisie de authentieke, hartverscheurende lichaamstaal zie en het ongeremde geweeklaag hoor van hen die door oorlog, terreur, overstroming of welke ramp dan ook hun naasten hebben verloren, kan ik dat begrijpen en zelfs meeleven.
Maar zie ik soortgelijke extatische reacties van overigens vermoedelijk normale mensen op een popfestival, dan begrijp ik daar niets van. Is dat nu werkelijk authentiek? Want wat is die muziek nou helemaal? Melodisch: echt waar, aantoonbaar infantiel; harmonisch: echt waar, aantoonbaar oninteressant; dynamisch: echt waar, altijd te hard; klanktechnisch: echt waar, meestal vervormd want slecht en gruwelijk versterkt; naar de vorm: nooit langer dan een paar minuten, echt waar, want van een ‘ontwikkeling’ kan bij de meestal debiele wijsjes (wat heet) geen sprake zijn.
En dan de beleving van de ‘artiest’ (een kunstenaar zal hij, gelukkig, niet gauw genoemd worden): bij de domste teksten (het gaat in bijna alle gevallen alleen over L O V E) staan ze zich met zo’n elektronisch apparaat aan te stellen of ze gemarteld worden. Waarom trouwens, heeft popmuziek dat visuele element zo nodig? Het is, de lezer van deze column zal wel boos worden, het is allemaal volkomen namaak, het is allemaal doen alsof.
Steun voor deze kleine woedeaanval vindt Lassus toevallig vandaag ( 7 september 2008 ) in de NRC. Daarin zegt de cultuurwetenschapper Jaap Kooijman: ‘Popcultuur is per definitie niet echt’ de Amerikaanse popcultuur wil authenticiteit (‘the real thing’) bereiken door totale nep te produceren. De ‘absolute fake’ is zo nep dat het echter lijkt dan echt. En met niemand kan ik het meer eens zijn dan met Maarten ‘t Hart in ‘Mozart en de anderen’ (Amsterdam 2006): ‘Wat muziek betreft ziet mijn wereld er overzichtelijk uit. Voor mij bestaat maar één soort muziek, namelijk datgene wat men klassieke muziek pleegt te noemen. Al het andere, jazz, blues, reggae, countrymuziek, pop, musical beschouw ik als gedegenereerde rommel.’